Mam, er is iets ergs gebeurd…..
Hoe vaak gebeurt het dat je kind dat tegen je zegt? Voor veel kinderen geldt: weinig. Gelukkig maar! Maar hoe gek het ook klinkt: in een aantal gevallen zou ik graag willen dat kinderen veel vaker tegen hun ouders zouden zeggen: er is iets naars gebeurd. Omdat er een groep kinderen is die niet vertelt wat hen overkomt……
Ik heb het over de groep kinderen die seksueel misbruikt worden. Wist je dat 1 op de 10 jongens en 1 op de 5 meisjes vroeger of later te maken krijgt met seksueel misbruik? En onder seksueel misbruik wordt alles verstaan: van blootgesteld worden aan pornofilms tot aan regelmatig verkracht worden. Van ongewenst betast worden tot het slachtoffer zijn van een loverboy. Waarom horen we daar relatief weinig over? Waarom zeggen kinderen daar zo weinig over, dat we die aantallen nauwelijks kunnen geloven? Of zeggen kinderen er zo weinig over, omdat wij het niet kunnen geloven?
Kinderen hebben veel redenen hebben om te zwijgen over wat hen is overkomen als het om seksueel misbruik gaat. Hele jonge kinderen hebben te weinig referentiekader over wat normaal is en wat niet. Bovendien ontbreekt het hen aan woorden om te kunnen vertellen wat b.v. de buurman of oom met ze gedaan heeft.
Een ander belangrijk aspect is dat van schuld en schaamte. Daders van seksueel misbruik palmen kinderen vaak eerst in door ze extra aandacht of cadeautjes te geven. Daarna gaan ze stapje voor stapje naar seksueel misbruik toe. Op die manier maken ze het voor het kind zeer moeilijk om nee te zeggen. Daarom voelt het kind zich – ten onrechte!- schuldig aan wat er gebeurd is, al zijn daar ook nog andere redenen voor. Voor de dader is het zwijgen van het kind natuurlijk uiterst belangrijk. Daarom chanteren daders kinderen ook: “als je het zegt, dan wordt je moeder heel verdrietig”, of “niemand gelooft jou als je het zegt”.
Seksueel misbruik wordt ook wel het trauma van het stilzwijgen genoemd. Zou jij het geloven als je kind met zo’n verhaal kwam? “Hoor” en geloof jij het als je kind kleinere signalen geeft die zouden kunnen wijzen op seksueel misbruik? Het is een natuurlijke bescherming van ons mensen om nare dingen niet te zien of te horen. Omdat het niet waar mag zijn. Durven wij het aan onze kinderen wél te horen als zij vreselijke dingen aan ons proberen te vertellen? Durven wij het aan onze kinderen uit hun isolement te halen? Want als je niet kunt vertellen wat er met jou is gebeurd, hoe alleen voel je je dan??
In de blog van volgende keer zal worden ingegaan op de signalen die kunnen wijzen op seksueel misbruik. Wil je nu al verder lezen, zie dan de literatuurlijst.
Literatuur:
De Wetende getuige door Anneke van Duin. (voor hulpverleners) Elikser, 2014
De som der delen, Thérèse Evers, autobiografisch verhaal, Elikser,
Dat nare gevoel Martine Delfos (voor kinderen) Nino. 2011
Kindermishandeling: signaleren en handelen door Adrie Wolzak